تصویرگران راه نویسندگان را در تعامل با ناشر پیش گیرند - مجله وبلاگ فروش

ترهنده در ابتدای این مراسم با اشاره به سنتی بودن نشر ایران گفت: با توجه به اینکه در هفته کتاب به سر می بریم محتوای درج شده و اطلاع رسانی ها در این عرصه برای اهالی نشر بسیار مغتنم خواهد بود. امیدواریم که در جامعه برای مخاطب هم تاثیرگذار باشد. موضوع مهم در مناسبات تصویرگران و ناشران به سنتی بودن نشر ایران مربوط می گردد. از آنجایی که تصویرگری در ایران بیشتر در حوزه کتاب کودک اهمیت پیدا می نماید، در مواردی بیشتر از متن برای مخاطب ارزش دارد. لازم به ذکر است، ما در ایران هیچگاه صنعتی به نام نشر نداشتیم، چراکه با همان روش و روال سنتی به فعالیت نشر می پردازیم. در نتیجه مناسبات ما هم در یک زنجیره سنتی وارونه دنبال می گردد.

وی اضافه کرد: دید تصویرگرها بر مناسبات نشر اینگونه است که قرار است حق و حقوق آن ها یا پرداخت یا به طور کامل داده نگردد. شاید این نوع نگرش کمی منتقدانه باشد؛ اما امروزه بسیاری از گرافیست ها و تصویرگران این پیش فرض را دارند که ناشر عملا پولی ندارد که بدهد. به اعتقاد من هر دو طرف هم ناشر و هم تصویرگران باید با حقوق های مادی و معنوی یکدیگر آشنا باشند اینکه چه تعدادی از تصویرگران قرارداد می بندند و پی گیر قراردادهای حقوقی هستند، یک علامت سؤال عظیم است.

به گفته ترهنده، مهم ترین مطالبه تصویرگران در حوزه نشر مربوط به قراردادهاست. امروزه در صنعت نشر قراردادهای درصدی میان تصویرگران و ناشران بسیار کم بسته می گردد. علاوه بر آن فضای آموزشی و آکادمیک هم تأثیر بسیار زیادی بر این همکاری دارد.

این گرافیست گفت: ترجیح تصویرگران به سنتی کار کردن نشانه آن است که خودشان از حق و حقوق شان مطلعی ندارند. از آنجایی که تابع قانون حق امتیاز نیستیم و قوانین داخلی هم نسبت به آن سخت گیری ندارد؛ تصویرگران ترجیح می دهند با همان روال سنتی به همکاری با ناشران ادامه دهند؛ از سویی دیگر شناخت تصویرگران از فرایند چاپ، توزیع و فروش به قدری مهم است که اگر از چند و چون آن مطلع شوند، به قرارداد درصدی ترغیب می شوند.

فروش کتاب باید دغدغه باشد

ترهنده با اشاره به اهمیت روش کتاب برای تصویگران گفت: در سیستم نشر حرفه ای عرضه و تقاضا میان ناشر و مخاطب است که ارزش دارد و بسیار حساب شده جلو می رود. در کشورما تا 10 سال گذشته متاسفانه برای نشر دولتی و نیمه دولتی دغدغه ای به نام فروش کتاب وجود نداشته است. در حالیکه در بسیاری از کشورهای پیشرفته اگر پیش از انتشار کتاب 2 الی 3 نقد منفی از سوی صاحبنظران دریافت گردد، ناشر ترجیح می دهد کتابش را منتشر نکند چراکه می داند کتاب شکست خورده است.

به گفته ترهنده؛ در اغلب کشورهای پیشرفته قرارداد مقطوع بسیار کم است. خوشبختانه در ایران نویسندگان این را پذیرفته اند که همواره باید مالک اثر خود باشند؛ به همین دلیل ترجیح می دهند قراردادشان درصدی باشد. در کتاب های تصویری هم سهم نویسنده و تصویرگر برابر است به ویژه آنکه رسالت کتاب بر مبنای تصویر است. بنابراین نباید تفاوتی میان این دو قائل شد.

تبلیغ کتاب؛ تعریف از خود نیست

وی در باب تبلیغات گفت: متاسفانه در کشور ما معضلی که وجود دارد، این است که نویسندگان و تصویرگران دارای نوعی تواضع مخرب هستند. در واقع آن ها از اثر خود حرف نمی زنند در بسیاری از کشورها این تبلیغات صورت می گیرد و تصویرگران و نویسندگان از آنجایی که خود را در سود و زیان کتاب شریک می دانند تبلیغات بسیاری برای محصول خود می نمایند.

وی در ادامه با اشاره به فعالیت آژانس های ادبی در ایران گفت: آژانس های ادبی در ایران تقریبا هیچ رونقی ندارند چراکه سیستم سنتی حاکم است. این مراکز در سراسر جهان نقش کاتالیزور را دارند و نماینده خوبی برای ناشر و نویسنده به حساب می آیند. یکی از معضلات دیگر عدم مطلعی تصویرگران از فضای کتاب است که این امر به آموزش آکادمیک بستگی دارد.

در ادامه این نشست بوذری با اشاره به روال کار تصویرگران در فضای نشر داخلی گفت: در سال های دور بسیاری از افراد در نشر کشور تصویری از تصویرگران نداشتند و اغلب با تصویربرداری اشتباه می گرفتند. با توجه به اینکه صنعت نشر ایران هنوز به عنوان یک صنعت شناخته نشده است و روال سنتی دارد طبیعتاً مشکل میان تصویرگر و ناشر هم از دل همین نشر سنتی برمی آید.

اثر اصلی باید نزد تصویرگر باشد

وی ادامه داد: وقتی به سال های قبل بازمی گردیم متوجه می شویم هنوز در فضای نشر ایران بخش هایی هستند که اصلا حرفه ای نشده اند. در گذشته استادان تصویرگری اغلب فارغ التحصیلان رشته نقاشی بودند و هیچکدام به طور آکادمیک تحصیلات تصویرگری نداشتند به همین دلیل جامعه تصویرگران هم از ابتدا با شرایط نشر آشنا نبودند. سنتی بودن روال کار در نشر ضرر زیادی به تصویرگران زده است و این روال باعث شده است که آثار اصلی آنان از بین برود. در واقع تصویرگران این حق را برای خود متصور نیستند که باید اصل اثر خود را از ناشر بگیرند؛ البته ناگفته نماند که هستند امروزه ناشرانی که حرفه ای تر عمل می نمایند و ترجیح می دهند اثر اسکن شده تصویرگر را از وی دریافت نمایند.

قرادادهای درصدی به نفع تصویرگران

بوذری ادامه داد: یکی از مسائل دیگر مسأله قرارداد است که پیش از این به آن اشاره شد. اینکه ناشر و تصویرگر چه حقوقی نسبت به یکدیگر دارند مولفه ای است که باید به آن پرداخته گردد. سال هاست نویسندگان قراردادهای حرفه ای تری با ناشران دارند. درصدی بودن قرارداد یاری زیادی به تصویرگران می نماید. این امر باعث می گردد که اگر کتاب به چاپ صدم هم برسد تصویرگر در سود و زیان آن شریک گردد و خود را مالک اثر خود بداند.

این پژوهشگر اضافه کرد: قراردادهای درصدی در بیشتر کشورهای پیشرفته عادی است در واقع تصویرگر، نویسنده و مترجم خود را خالق اثر می دانند و مانند یک شریک تجاری با ناشر همکاری می نمایند. آن ها حتی برای کار خود هم تبلیغات می نمایند. در واقع تعامل پدیدآورنده با مخاطب باعث گردد که هر دو طرف سود ببرند. به اعتقاد من، برای اینکه بتوانیم در نشر صاحب رفتار حرفه ای شویم، باید به سمت قراردادهای درصدی برویم و این در درازمدت باعث می گردد تصویرگر سود بیشتری کسب کند و در آینده تبدیل به یک برند گردد.

بوذری گفت: در این سال ها نهادهای مختلف از جمله آژانس های ادبی هم کوشش نموده اند رفتار سنتی نشر را بشنمایند و به سمت صنعتی شدن بروند. مؤلفه ای که در این امر بسیار موثر عمل کرد، همکاری تصویرگران با ناشران بین المللی بود که باعث شد بدانند فعالیت حرفه ای در نشر به چه معناست و آن ها از فضای نشر استاندارد مطلع شدند.

بوذری در این باره گفت: بسیاری از تصویرگران جوان اصلا با فضای نشر آشنا نیستند و نمی توانند خواسته ناشر را به خوبی اجرا نمایند و این باعث می گردد که مخاطب نتواند متن و تصویر را در کتاب درک کند؛ در نهایت همه چیز به مدیر هنری ناشر سپرده می گردد. حال اگر این فرد مخاطب شناس خوبی باشد کتاب خوبی منتشر می گردد.

وبلاگ راضانی: وبلاگ راضانی، یک ورزشکار که به دنبال رستگاری است

کیوسک خبری آشنا: کیوسک خبری آشنا | مجله اخبار روز جهان

منبع: ایبنا - خبرگزاری کتاب ایران