نوسانات یک ساله نفت سنگین ایران زیر ذره بین - مجله وبلاگ فروش

به گزارش خبرنگاران در حالی که در این مدت نفت شاخص برنت 47 درصد افزایش داشته و نفت خام آمریکا 57 درصد، نفت سنگین ایران توانسته از سطح قیمتی 16 دلار بر بشکه خود را به 42 دلار برساند که رشدی برابر 164 درصد را نشان می دهد. از نظر قیمت فعلی نیز نفت ایران حدود 5/ 2 دلار از نفت خام آمریکا و چند سنت از برنت در آخرین روز معاملات (آدینه) گران تر شده که از بعدی دیگر پیشی دریافت نفت ایران از شاخص های جهانی را نشان می دهد.

با این وجود، پایداری این نسبت در آینده نامعین است. کارشناسان دلیل این امر را قدرت دریافت بازار فیزیکی نفت نسبت به بازار آینده ها می دانند. بعضی منابع نزدیک به اوپک پلاس چندی پیش از استراتژی جدید این گروه برای تقویت معاملات تحویل فوری نسبت به معاملات با سررسیدهای چند ماه بعد خبر داده بودند که چند کارشناس و نهاد نفتی نیز بر آن صحه گذاشتند. بر اساس آن تحلیل که در گزارشی تحت عنوان قاعده نو در بازار نفت کمتر از یک ماه گذشته توسط جهانی اقتصاد منتشر شد، گروه اوپک پلاس سعی داشت با مدیریت کوتاه مدت بازار نفت، بازار فیزیکی را جذاب تر کند تا قیمت آن اندکی بالاتر از معاملات آینده برای ماه های بعد قرار گیرد و به این ترتیب تاجرانی که نفت خود را ذخیره نموده بودند تا در فرصت مناسب به فروش برسانند ترغیب شوند انبارها را به تدریج تخلیه نمایند. این اتفاق اواخر هفته گذشته رخ داد و قیمت معاملات با سررسید نزدیک از قراردادهای دورتر گران تر شد؛ پدیده ای که در دانش اقتصادی به آن وارونگی می گویند. در ظهور این پدیده که منجر به تقویت بازار فیزیکی شده و نفت ایران به همراه دیگر گریدهای نفتی در خاورمیانه و حتی روسیه را در موقعیتی بهتر از شاخص های بین المللی قرار داده، عوامل دیگری مانند بازگشت تدریجی تقاضا در اروپا و چین نیز موثر بوده است. با وجود افزایش قیمت نفت ایران نباید خیلی به درآمد آن دلخوش بود چراکه بهای نفت هنوز بسیار از قیمت پیش از شیوع کرونا پایین تر است و در وهله دوم فروش نفت ایران به دلیل تحریم های آمریکا بر اساس گفته شرکت های ردیابی نفتکش ها، به زیر 200 هزار بشکه در روز رسیده که با 7/ 2 میلیون بشکه ای که حدود دو سال قبل صادر می کرد، اختلافی فاحش دارد. به این دلیل است که مسوولان کشوری از رئیس جمهور و معاون اولش گرفته تا رئیس سازمان برنامه و بودجه از فاصله دریافت هرچه بیشتر از درآمدهای نفتی به خصوص به وسیله خام فروشی برای تامین بودجه سخن گفته اند. با این وجود معین نیست کاهش سهم نفت از بودجه توفیقی اجباری است و با برداشته شدن احتاقتصادی تحریم ها همچون سال های گذشته به روال سابق باز خواهد گشت یا تصمیم دولتی ها ریشه ای تر از احتیاج مقطعی کشور است.

حال بازار فیزیکی خوب است

عرضه نفت به شمال غرب اروپا کاهش یافته و این در کنار رشد تقاضا در بعضی از کشورهایی که در این قاره پیش از این درگیر همه گیری کرونا بودند، بازار نفت را در این منطقه تقویت نموده است. گفته می گردد نفت اورال روسیه که با تخفیف 6/ 4 دلاری نسبت به برنت در اواخر مارس فروخته می شد، اکنون 55/ 1 دلار برای هر بشکه گران تر از این شاخص معامله می گردد که بالاترین پریمیوم قیمتی در 10 سال اخیر به شمار می رود. همین امر برای گرید نفت سبک عربی متعلق به عربستان نیز صادق است. نفت عربستان که در آوریل با تخفیف 25/ 10 دلاری نسبت به شاخص به فروش می رسید، اکنون 30 سنت از آن گران تر است. کارشناسان بلومبرگ می گویند دلیل این واقعه اشتهای زیاد پالایشگاه ها در چین و اروپا برای خرید نفت است. آمار رسمی نشان می دهد مصرف نفت در چین به سطوح پیش از کرونا بازگشته است. علاوه بر چین، در آسیا،هند و ژاپن به عنوان مصرف نماینده عظیم نفت نیز تقاضای قوی تری به خود می بینند. در اروپا نیز با وجود اینکه تقاضا در ایتالیا و اسپانیا به دلیل ضربه سنگین کووید-19هنوز پایین است، در کشورهایی مانند فرانسه و آلمان به سرعت در حال بهبود است. تقاضا در اواخر مارس و اوایل آوریل که قرنطینه به طور کامل در بسیاری از کشورها اعمال شد و خیابان ها را خلوت کرد، 30 درصد پایین تر از سطح سال 2019 قرار داشت. رقم فعلی تقاضا اکنون بسیار مورد مناقشه است اما بیشتر منابع بین 10 تا 15 درصد کاهش تقاضا را به نسبت سال قبل تخمین می زنند. در همین زمینه، عظیم ترین شرکت تجارت نفت جهان، ویتول اخیرا گفته آنالیز کوتاه مدت این شرکت از تقاضا نشان می دهد رشد این سمت از بازار بهبودی خوبی از خود بروز می دهد. علاوه بر این، ویتول برآورد نموده تقاضای روزانه نفت هر هفته 4/ 1 میلیون بشکه در ماه ژوئن رشد کند که تقریبا برابر با مصرف بریتانیا است.

خبرها حاکی از افزایش خرید محموله های نفتی توسط شرکت توتال در اروپا است که عرضه را در این ناحیه محدود نموده است. علاوه بر این، نفت مصرفی اروپا عمدتا از روسیه و نیجریه می آید، موضوعی که نشان می دهد چطور کاهش فراوری و البته فروش نفت از این دو عضو اوپک پلاس بر اساس توافق آوریل می تواند بر بازار اروپا تاثیر بگذارد. کاهش فراوری تاریخی از این دو کشور منجر به قوت دریافت بازار فیزیکی نفت در اروپا شده است. همین امر بهای نفت مدت دار برنت (Dated Brent) را که قیمت این کامودیتی در حدود دو سوم بازار فیزیکی جهان را معین می نماید، بالا برده است. بنابراین هم در اروپا و هم در شرق آسیا رونق بازار فیزیکی نسبت به بازار آینده ها بیشتر شده است. این دقیقا چیزی است که عربستان و روسیه به عنوان رهبران گروه اوپک پلاس برنامه ریزی نموده بودند. بازار از اواخر هفته گذشته وارد فاز وارونگی (Backwardation) شده و در عمق بیشتری از این ساختار فرو رفته است. این ساختار که در آن نفت تحویل فوری از قراردادهای برای تحویل در ماه های آینده بهای بیشتری دارد، نشانه قدرت دریافت بازار از بعد عرضه و تقاضا و تمایل بیشتر خریداران به محموله های نفتی است. با ورود بازار نفت به این ساختار، مشتقات نفتی که با گرید اصلی روسیه، اورال در ارتباط هستند، با افزایش قیمت روبه رو شدند چراکه روسیه صادرات دریایی نفت را در ماه های اخیر به شدت کاهش داده است. حجم محموله های نفتی این کشور از بنادر دریای سیاه و بالتیک در ماه ژوئن به کمترین میزان از سال 2014 رسیده است.

از آنجا که نفت ایران در بازار فیزیکی معامله می گردد، چنین ساختاری با بالا بردن قیمت نفت صادراتی ایران، به سود کشورمان است. با این وجود، صادرات نفت ایران آنقدر پایین آمده که خیلی نمی گردد روی درآمدزایی آن حساب کرد. اخیرا مقامات دولتی از کاهش درآمد سالانه ایران به 9/ 8 میلیارد دلار در سال 1398 سخن گفته اند که با درآمد حدود 120 میلیاردی در یک دهه قبل قابل مقایسه نیست. در این شرایط است که نفت سنگین ایران با وجود رشد 164 درصدی در طول سه ماه، هنوز در سطحی پایین تر از پیش از شیوع کرونا در سال گذشته قرار گرفته است.

موازنه بازار نفت

کاهش بی سابقه فراوری توسط اوپک پلاس به خوبی بازار نفت را به شرایط توازن نزدیک نموده و بلومبرگ در تحلیلی در این باره گفته این به معنای آن است که حتی اقتصاد جهانی که ضعیف شده هم به اندازه عرضه فعلی به مصرف نفت می پردازد. این اتفاق بازگشت عظیمی از زمانی نه چندان دور است که تاجران نفت حدود یک میلیارد بشکه نفت را به دلیل نبود خریدار ذخیره کردند. بر این اساس، اگر اوپک پلاس بتواند پایبندی به توافق را بالاتر ببرد، ممکن است بازار شاهد سبقت گیری تقاضا از عرضه برای مدتی در ماه های آینده باشد. وزیر انرژی عربستان، عبدالعزیز بن سلمان در روزهای گذشته گفت نشانه های دلگرم نماینده ای از بهبود تقاضا و بازیابی توازن در بازار دیده می گردد. او در خصوص ادامه این فرایند همچنین گفت جهان راه طولانی برداشتن محدودیت ها را شروع نموده که در این راه برگشت مقطعی به عقب غیرقابل اجتناب خواهد بود.

با وجود نشانه های مثبت، ممکن است بازگشت فراوری از سوی اوپک پلاس یا فراورینمایندگان آمریکایی دقیقا همزمان با بهبود شرایط، موازنه بازار را به هم بزند. علاوه بر این، خطر موج دوم کرونا در کمین بازار است و گهگاه با انتشار اخبار ناامیدنماینده در این مورد، شاخص ها فرایندی کاهشی به خود می گیرند. در آخرین خبر، بازگشت محدودیت ها در پایتخت چین به دلیل ظهور موارد جدید ابتلا در این شهر، نگرانی را به بازار تزریق نموده است.

وبلاگ راضانی: وبلاگ راضانی، یک ورزشکار که به دنبال رستگاری است

کیوسک خبری آشنا: کیوسک خبری آشنا | مجله اخبار روز جهان