چالش سردرد پس از زایمان - مجله وبلاگ فروش

به گزارش خبرنگاران، سردرد پس از زایمان شکایت شایعی است که در روزهای اولیه پس از زایمان و اوج مشغله مادر که احتیاج به نگهداری از نوزاد خود دارد ، میتواند بسیار ناتوان نماینده باشد. این شکایت اغلب از نوع سردرد های اولیه بوده و برخلاف تصور بیماران ،معمولا به عللی غیر مرتبط با بیهوشی است . با توجه به این مساله ،باید با نگرش جامعی به ارزیابی این مادران پرداخت و ابتدا علل خطرناکتر ، مهمتر و شایعتر سردرد را آنالیز کرد.

در مقاله ای که از سوی دکتر احسان باستان حق و دکتر ساغر صمیمی سده(اعضای هیات علمی گروه بیهوشی دانشگاه علوم پزشکی تهران)، دکتر رضا امین نژاد(عضو هیات علمی گروه بیهوشی دانشگاه علوم پزشکی قم)، دکتر سعید صفری (عضو هیات علمی مرکز تحقیقات مغز و اعصاب عملکردی، بیمارستان شهدای تجریش، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی) و دکتر علیرضا بهسرشت(بورد تخصصی بیهوشی بیمارستان صارم) تدوین شده، سردردهای پس از زایمان به دو دسته سردردهای اولیه و ثانویه تقسیم شده و هر یک به تفکیک مورد آنالیز قرار گرفته اند.

طبق این آنالیز ها، سردردهای اولیه بسیار شایع تر از موارد ثانویه بوده(20 برابر) و به تنهایی مسئول دو مورد از هر سه مورد سردرد پس از زایمان هستند. در توضیح حال اغلب تاریخچه ای از سردرد گاهگاهی قبل از حاملگی وجود دارد اما به دلیل تخفیف علائم آنها طی حاملگی شاید این علامت را به یاد نیاورند و یا ذکر ننمایند. مهم ترین این نوع سردردها شامل سردرد میگرن، سردرد تنشی، سردردهای خوشه ای می شوند.

سردردهای ثانویه نیز به مواردی چون سردردهای ناشی از علل اسکلتی-عضلانی، سردرد به علت فشار خون بالا و سندرم لکوانسفالوپاتی برگشت پذیر خلفی، سردردهای ناشی از سکته مغزی، سردرد شیردهی، سردرد ناشی از مصرف اندانسترون،سردرد ناشی از قطع مصرف روزانه چای و قهوه، سردرد ناشی از موارد کمتر شایع و مننژیت تقسیم می شوند.

طبق آنچه در این مقاله آمده، بر اساس اتیولوژی سردرد پس از زایمان می توان گفت سردرد پس از سوراخ شدن دورا، تشخیصی است که می بایست پس از رد کردن سایر تشخیص های احتمالی که توضیح داده شد، مد نظر قرار گیرد.

معمولا آغاز سردرد طی 48 ساعت اول از سوراخ شدن دوراست و به ندرت پس از روز پنجم آغاز می گردد. این سردرد قرینه و دو طرفه بوده و شرایط ْآن(خوابیده- عمودی) است و طی 15 دقیقه از شرایط عمودی تشدید پیدا نموده و طی 15 دقیقه از شرایط خوابیده بهبود واضح می یابد. حداقل یکی از علائم حالت تهوع، سفتی گردن، وزوز گوش، افت شنوایی در صدای بم و نورگریزی باید همراه این نوع سردرد وجود داشته باشد و در نهایت این نوع سردرد در خانم ها دو برابر بیشتر از آقایان شایع است.

سردرد ناشی از سوراخ شدن دورا معمولا تمایل به بهبود خودبخودی (عموما طی دو هفته) دارد.

برای درمان این نوع سردردها داروهای متعددی وجود دارد اما در مواردی با علائم بسیار شدید و ناتوان نماینده و نیز در مواردی که پاسخ کافی به داروهای خوراکی مشاهده نمی گردد می توان به سراغ درمان های تهاجمی رفت.

این درمان ها شامل مواردی چون مورفین اپیدورال، بلوک گانگلیون اسفنوپالاتین، بلوک اعصاب اُکسیپیتال بزرگتر و کوچکتر و پچ بلادپچ اپیدورالد می شوند.

اما در نهایت مهم آنکه برای تشخیص نوع این سردردها دریافت توضیح حال و معاینه دقیق شامل علایم حیاتی(خصوصا فشار خون بیمار و تغییرات سطح هوشیاری) ،سابقه فشار خون بالا و اکلامپسی یا پره اکلامپسی ،درجه حرارت بیمار و علایم تنفسی (جهت رد عوامل عفونی بخصوص بیماریهای ویروسی مانند کرونا که تب و سردرد در آن شایع است)، وجود تب و سفتی گردن و نورگریزی (جهت ارزیابی مننژیت) و تاریخچه دقیق ازسردردهای قبلی باید گرفته گردد.

معاینات عصبی خصوصا با توجه بیشتر به اعصاب جمجمه ای و حس و حرکت اندامها نیز ضروری است (زیرا اعصاب داخل جمجمه ای 6و7 بعلت موقعیت آناتومیک خاصی که در جمجمه دارند ،نسبت به تغییرات فشار مایع مغزی نخاعی حساستر هستند).

در صورت مشاهده علایم هشداردهنده عصبی در توضیح حال و معاینات توصیه می گردد بیمار را تحت نظر گرفته و از مشاوره های تکمیلی مرتبط (مانند مغزواعصاب ، عفونی) استفاده گردد. اما آنچه با متخصص بیهوشی مورد مشاوره قرار می گیرد، درمان یا رد سردرد پس از سوراخ شدن سخت شامه((Dura است که بدون در نظر دریافت سایر تشخیص ها امریست محال.

طبق نتایج آنالیز های اجرا شده از سوی این محققان، در صورت قطعیت تشخیص سردرد ناشی از سوراخ شدن سخت شامه،ضمن انجام اطمینان بخشی، آموزش و حمایت روانی از بیمار، درمان دارویی بیمار را با ضد دردهای ساده مثل استامینوفن و ایبوپروفن آغاز نموده در صورت عدم پاسخ مناسب بر حسب شرایط بیمار باید از درمان های قوی تر و چند دارویی مانند منقبض نماینده های عروقی مغزی و داروهای مخدر و ضد تشنج استفاده گردد. علاوه بر درمان های دارویی انجام پروسیجرهایی مثل بلوک گانگلیون اسفنوپالاتین از راه بینی که کمتر تهاجمی است می تواند یاری نماینده بوده و احتیاج به EBP را کاهش دهد. در نهایت درمان استاندارد و پیروز ترین درمان تهاجمی، انجام EBP است.

نتایج این تحقیق سال گذشته در شماره چهار، دوره دوم مجله انجمن آنستزیولوژی و مراقبت های ویژه به چاپ رسیده و علاقمندان می توانند برای دسترسی به اطلاعات بیشتر به آدرس http://isacc.iranesthesia.org/index.php/iranesthesia/article/view/349 مراجعه نمایند.

وبلاگ راضانی: وبلاگ راضانی، یک ورزشکار که به دنبال رستگاری است

کیوسک خبری آشنا: کیوسک خبری آشنا | مجله اخبار روز جهان